GCBlog 1
GCBlog 1
6 november 2022 | Anna Lisa van Onna | Advocaat bij Van Bommel & Van Onna
Anna Lisa van Onna is advocaat bij het advocatenkantoor Van Bommel & Van Onna in Franeker. Zij is sinds 2013 werkzaam bij dit kantoor en vanaf 2016 ook mede-eigenaar.
In deze blog zal zij ingaan op de juridische aspecten van het 'leven' en wat er zoal bij komt kijken. Hiermee krijgt u een voorproefje van het thema van de eerste editie van het Groninger Civilistenblad, namelijk ‘Het leven’.
De levensloop.
Een blog over het leven schrijven betekent tegelijkertijd ook aandacht besteden aan de dood. Mijn naam is Anna Lisa van Onna en ik ben advocaat in Franeker.
Het ‘leven’ komt namelijk pas om de hoek kijken als je eenmaal geboren bent of in de buik van je moeder groeit. Vraag het de wetgever en die zegt dat ‘Het kind waarvan een vrouw zwanger is wordt als reeds geboren aangemerkt, zo dikwijls zijn belang dit vordert. Komt het dood ter wereld, dan wordt het geacht nooit te hebben bestaan.’ (zie artikel 1:2 BW). Met andere woorden, de wetgever kan ook geen specifiek moment noemen, waarop je begint met leven en dat is dus voer voor discussie.
Ook in de maatschappij ‘leeft’ dit onderwerp. Zo blijkt dat abortusklinieken in Nederland kampen met personen die voor de deur onder de noemer: ‘het recht om te demonstreren’ steeds actiever hun ongenoegen uiten over het voornemen of zelfs maar de gedachte van een vrouw om het leven in haar buik te beëindigen. Vrouwen moeten zelfs via de achterdeur van de kliniek naar buiten om niet belaagd te worden door anti-abortus activisten. En dan komen twee grondrechten in conflict met elkaar: het recht op persoonlijke integriteit en het recht op demonstratie. Welke krijgt voorrang, wie het weet mag het zeggen.
Het leven gaat hand in hand met de dood. Die dood (of ‘einde’ zo je wil) hoeft niet meteen in te houden het einde van een menselijk leven, maar kent vele gedaantes. In mijn praktijk houd ik mij onder andere bezig met adopties, ontkenning en vaststelling juridisch vaderschap. Deze onderwerpen hebben allemaal te maken met de start van het leven: de geboorte. Op dat moment heeft het kind twee biologische ouders. Dat is duidelijk en behoeft weinig discussie. Een meer heikel punt is wie vervolgens de juridische ouders zijn. Als het gaat om de moeder is er in de praktijk nog niet zoveel aan de hand. De biologische moeder wordt in 9 van de 10 gevallen ook de juridische moeder. Dat is het cadeau van een pijnlijke bevalling; zodra je het kind ter wereld hebt gebracht, dan krijg je het juridisch moederschap er gratis bij. Maar de man die aan het bed staat van die vrouw, die persoon is niet meteen de juridische vader. Want als de moeder nog feitelijk gehuwd is met een andere man, wordt die echtgenoot automatisch de juridische vader en niet de persoon die voor de helft verantwoordelijk is voor het nieuwe leven. Om dat ongedaan te maken, moet het juridisch vaderschap van die echtgenoot eerst worden beëindigd, voordat de biologische vader juridisch zijn intrede maakt. Ook bij adoptie worden eerst de banden met een bestaande juridische ouder beëindigd, voordat de juridisch beoogde ouder in beeld kan komen.
Kortom, het leven, een op het eerste gezicht mooi onschuldig onderwerp, maar vraag het een advocaat, en het blijkt dat het leven niet zelden verbonden is met discussies en rechtszaken. Dus een tip aan alle studenten die dit lezen: word geen advocaat als je niet van problemen of uitdagingen houdt, want daar word je elke dag mee geconfronteerd en juist jij bent dan degene die de oplossing moet vinden.
